Październik to najbardziej kolorowy miesiąc. Prawdziwy karnawał matki natury. Liście na drzewach i krzewach zaczynają nabierać jesiennych barw. Trawy ozdobne machają do nas pięknymi pióropuszami spośród kwitnących teraz wrzosów, rozchodników i astrów.

Wrzesień i październik to idealne miesiące na przeprowadzenie metamorfoz ogrodów oraz projektowanie, a raczej realizowanie zaprojektowanych wcześniej nowych nasadzeń. To bardzo dobry okres na przesadzanie roślin liściastych. Niebawem wejdą one w stan spoczynku, nie będą potrzebowały pobierać wody i składników pokarmowych, a przed kolejnym sezonem zdążą odbudować uszkodzony przy przesadzaniu system korzeniowy. Jesień to też czas sadzenia drzew i krzewów owocowych oraz żywopłotów liściastych. W szkółkach o tej porze roku jest największy ich wybór, a sadzonki z gołym korzeniem są dużo tańsze. Rośliny zakupione w pojemnikach można sadzić niemalże przez cały rok.

Zaczynamy zauważać również, że temperatura w nocy jest coraz niższa. Z drzew zaczynają opadać liście, dając nam znać, że pora zakasać rękawy…

OGRÓD OZDOBNY

Prace porządkowe:

1. Usuwamy przekwitłe rośliny, obcinamy przekwitłe kwiatostany, które przestały zdobić nasz ogród. Część roślin jak: trawy, rozchodniki, jeżówki, hortensje, dzielżany, pysznogłówki, warto pozostawić jako suchą ozdobę zimowego ogrodu.
2. Wokół roślin można rozłożyć świeży kompost. W razie potrzeby uzupełniamy warstwę ściółki na rabatach bylinowych i pod krzewami.
3. Opadające z drzew liście grabimy z trawnika, natomiast warto zostawić na rabatach i wykorzystać je do kopczykowania roślin młodych i bardziej wrażliwych na mrozy.
4. Dbamy o odpowiednie nawodnienie roślin zimozielonych, które w tym okresie muszą zgromadzić jak najwięcej wody, aby przetrwać zimę. Pozostałe rośliny nawadniamy tylko w okresach suszy.
5. Po pierwszych przymrozkach musimy wykopać do przechowania do wiosny cebule i kłącza roślin nie zimujących w gruncie m.in. mieczyków, accidantery, eukomisy, galtonii, ismeny i tygrysówki, begonii bulwiastej, pacioreczników, dalii, krokosmii. Osuszamy je i przechowujemy w torbach papierowych lub skrzynkach wypełnionych torfem lub trocinami.
6. Pod koniec miesiąca, przygotowujemy rośliny do zimowania. Azalie, rhododendrony, róże, budleje, hortensje ogrodowe, miliny, czy powojniki, wymagają dodatkowego zabezpieczenia bryły korzeniowej poprzez usypanie kopczyka o wysokości około 20-30cm z torfu, kory, czy warstwy liści. Wrzosy, wrzośce oraz bardziej wrażliwe byliny ściółkujemy warstwą liści lub okrywamy gałęziami iglaków.

Rozmnażanie roślin:

1. Poprzez sadzonki zdrewniałe możemy rozmnażać krzewy liściaste oraz z krzewy wiecznie zielone np. bukszpan. Możemy też przygotować sadzonki pędowe takich roślin jak bluszcz pospolity, czy barwinek. Sadzonki najlepiej umieścić w doniczkach z piaskiem, które tymczasowo, do czasu ukorzenienia dołujemy w ziemi na rabacie.
2. Pnącza jak wiciokrzew, powojnik, hortensja pnąca, można rozmnożyć poprzez odkłady. W tym celu nacinamy delikatnie jeden z pędów i przyciskamy go do ziemi lekko przysypując piaskiem.
3. Nadal możemy rozmnażać byliny. Każdy fragment dzielonej byliny powinien posiadać kilka pędów liściowych z kawałkiem własnego systemu korzeniowego.
4. Można wysiewać nasiona niektórych kwiatów jednorocznych, takich jak chabry, nagietki, ostróżki i smagliczki nadmorskie. 

Sadzenie:

1. Październik to dobry miesiąc na sadzenie i przesadzanie roślin liściastych. Najlepiej robić to w momencie, gdy liście roślin już opadną. Nie należy jednak zwlekać z tym zbyt długo, żeby całą operację przeprowadzić jeszcze zanim ziemia nie jest zmarznięta. W drugiej części października sadzimy drzewa owocowe oraz żywopłoty z roślin liściastych z odkrytym korzeniem. Należy je obficie podlać.
2. W październiku nadal można sadzić rośliny cebulowe kwitnące wiosną, jednak należy zrobić to jeszcze zanim przyjdą przymrozki.
3. Zmieniamy dekoracje z roślinami sezonowymi. Z reguły te letnie nie wyglądają już estetycznie, więc sadzimy w ich miejsce wrzosy i chryzantemy w połączeniu np. z miniaturowymi iglakami, trawami i bylinami o atrakcyjnych liściach jak bergenie.

TARASY I BALKONY

1. Pod koniec miesiąca mogą pojawić się pierwsze przymrozki, ale zanim to nastąpi, musimy przenieść z tarasów i balkonów do pomieszczeń rośliny wrażliwe na mrozy i uprawiane w pojemnikach np. fuksje, lantany, oleandry, oliwniki, pelargonie, uczepy. Pelargonie, fuksje, uczepy należy dodatkowo skrócić o 2/3 długości i przenieść do jasnego, chłodnego pomieszczenia. Po pierwszych przymrozkach wykopujemy begonie bulwiate, które umieszczamy w pojemniku, przesypujemy torfem lub piaskiem i przenosimy do chłodnego pomieszczenia.
2. Rośliny pozostawiane na zimę na tarasie warto dodatkowo zabezpieczyć i okryć donice styropianem, folią bąbelkową lub agrowłókniną.
3. Pobieramy sadzonki wierzchołkowe np. z pelargonii i pokrzywek. Ukorzenione sadzonki przezimują na chłodnym parapecie, a wiosną posłużą do nowych nasadzeń.

TRAWNIK

1.  Na bieżąco grabimy opadłe liście i owoce, żeby nie gniły pod śniegiem.
2. W drugiej połowie października wykonujemy ostatnie koszenie.

ROŚLINY UŻYTKOWE

1.   Regularnie zbieramy owoce, a te które nie nadają się do spożycia – wyrzucamy
2. W okresie jesiennym oferta szkółek drzew i krzewów owocowych jest najbogatsza. Sadzone teraz rośliny zdążą się zaaklimatyzować przed nadejściem zimy. Należy pamiętać o odpowiednim przygotowaniu rośliny oraz dołka, w którym ją umieścimy.

INNE PRACE

1. Impregnujemy wszelkie elementy drewniane – szczególnie deskę tarasową.
2. Puste doniczki po letnich aranżacjach czyścimy i szorujemy (najlepiej wodą z dodatkiem szarego mydła).
3. Warto zrobić także przegląd i konserwację sprzętu ogrodniczego (np. ostrzenie noży, dezynfekcję ostrzy, oliwienie/smarowanie).

Uff…. Po pracowitym wrześniu i październiku, większość jesiennych prac mamy już za sobą. 

W tym natłoku spraw do załatwienia, znajdźmy też czas na obserwowanie przyrody. Takie 15 minut przy kawie lub na spacerze. Jesień to nie tylko coraz chłodniejsze i krótsze dni, spadające liście i porządki w ogrodzie. Dajmy jesieni szansę. Nacieszmy się tym najbardziej kolorowym okresem w przyrodzie, bo nim się obejrzymy przyjdzie zima.